Γράφει ο Χαράλαμπος ( Μπάμπης ) Πάνης, Γεωπόνος Α.Π.Θ.
Οι παλιοί καλλιεργητές, φρόντιζαν να υπάρχουν στα χωράφια τους κάποια οπωροφόρα δένδρα που εκτός από σκιά έδιναν απλόχερα και τους καρπούς τους που αποτελούσαν από κολατσιό ως και κύριο γεύμα ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του καθενός ή την εποχή.
Οι άνθρωποι τότε έδιναν τη μάχη της επιβίωσης προσπαθώντας καθημερινά να χορτάσουν την πείνα τους, έτσι καλλιεργούσαν και εκτός από τον στόχο της συγκομιδής είχαν και την έγνοια της σποροπαραγωγής, ώστε να έχουν τροφή και για την επόμενη χρονιά ή και για την επόμενη γενιά.
Στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν διατροφική αυτάρκεια, είχαν ως πρώτο μέλημα εκτός από την παραγωγή σπόρων και την ανταλλαγή τους με κατοίκους γειτονικών περιοχών, επιδιώκοντας εκτός από νέα είδη, την κλιμάκωση της παραγωγής τους.
Σήμερα για το σύνολο σχεδόν των κηπευτικών φυτών και για μερικά απ` τα φυτά μεγάλης καλλιέργειας, όπως π.χ. το καλαμπόκι, ποσοστό 95% και πλέον των αναγκών σε σπόρο καλύπτεται με εισαγωγές από άλλες χώρες ( Σποροπαραγωγή_Ευθυμιάδης Παντελής ).
Ακόμη και στις μέρες μας πολλοί άνθρωποι που ζουν κατά κύριο λόγο στην ύπαιθρο, χρησιμοποιούν παλιές ποικιλίες, διαιωνίζοντας το σπόρο τους κάνοντάς μας κοινωνούς αυτής της πολύ όμορφης διαδικασίας.
Στη Δράμα, στο Μεσοχώρι της δημοτικής ενότητας Παρανεστίου ένας άνθρωπος, ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης, ίδρυσε το “ Πελίτι ” με στόχους τη συλλογή, διατήρηση και διάδοση των παραδοσιακών ποικιλιών, την ανταλλαγή αγαθών και υπηρεσιών χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος και τη δημιουργία μιας εναλλακτικής κοινότητας με κύριο άξονα τη διατήρηση των παραδοσιακών ποικιλιών.
Θα μπορούσαμε να ανοίξουμε μια συζήτηση για δημιουργία με τη συμβολή του δήμου Πρέβεζας, ενός επισκέψιμου αγροκτήματος στο οποίο θα αναπαραχθούν παλιές παραδοσιακές ποικιλίες που υπάρχουν στην περιοχή μας αλλά μέσω ανταλλαγών και στην υπόλοιπη χώρα με στόχο τη δημιουργία τράπεζας πολλαπλασιαστικού υλικού.
Εκεί θα μπορούσαν να “ φιλοξενηθούν ” όλα τα τυχαία σπορόφυτα της περιοχής ώστε να διαιωνίσουμε παλιές ποικιλίες οπωροφόρων δένδρων που αποτελούν τη φυσική ιστορία του τόπου μας και που μπορεί να έχουν και επιστημονικό ή οικονομικό ενδιαφέρον.
Δεν υπάρχουν χρήματα που λένε και οι τοπικοί άρχοντες σαν τη μάνα που δεν θέλει να αγοράσει σοκολάτα στο παιδί της, λέγοντας “δεν έχω”.
Υπάρχουν δημοτικές εκτάσεις, μηχανήματα, ικανό γεωτεχνικό προσωπικό και πάνω απ’ όλα δημότες-πολίτες και όχι κάτοικοι με όραμα και αγάπη για τον τόπο.
“Από χέρι σε χέρι και από γενιά σε γενιά, για να έχουμε αύριο αυτά που έχουμε σήμερα” που λέει και ο Σαϊνατούδης.
Χαράλαμπος ( Μπάμπης ) Πάνης
Γεωπόνος Α.Π.Θ.