Γράφει η ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ ΡΟΔΑΝΘΗ
ΛΟΓΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ MSc ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ
Ένα από τα σημαντικότερα θέµατα που απασχολεί την Ειδική Αγωγή αλλά και την Παιδαγωγική γενικότερα είναι η ενσωµάτωση των παιδιών µε ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο χώρο του σχολείου. Ενώ σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει έντονο βιβλιογραφικό ενδιαφέρον και ερευνητική δράση γύρω από το συγκεκριµένο θέµα, στη χώρα µας λίγη πρόοδος έχει σημειωθεί, κι αυτή κυρίως τα τελευταία χρόνια, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται και έλλειψη δεδομένων και επίσηµων στατιστικών στοιχείων.
Τα παιδιά έρχονται στον σχολικό χώρο, φέροντας ιδιαιτερότητες κι ανισότητες, που οφείλονται σε κοινωνικούς, πολιτισμικούς, αλλά κι ατομικούς παράγοντες. Η ευρύτητα των αναγκών του κάθε παιδιού αναδύει το αίτημα για μια εκπαίδευση συμπεριληπτική, μια εκπαίδευση που συμπεριλαμβάνει όλους τους μαθητές και τους δίνει τη δυνατότητα να φοιτούν στο γενικό σχολείο της γειτονιάς τους, στο οποίο αντιμετωπίζονται ισότιμα. Στα σχολεία της συμπερίληψης, η διαφορετικότητα γίνεται δεκτή με εγκαρδιότητα και λειτουργεί περισσότερο σαν πηγή μάθησης, παρά σαν πρόβλημα. Τα τελευταία χρόνια οι εκπαιδευτικοί προσπαθούν να προωθήσουν την συμπεριληπτική εκπαίδευση στα σχολεία, αλλά συναντούν πολλές δυσκολίες.
Παρακάτω παρατίθενται 3 από τους παράγοντες που εμποδίζουν την ανάπτυξη πρακτικών της ειδικής εκπαίδευσης:
- Ένα σοβαρό εμπόδιο είναι ότι η Ελλάδα ακολουθεί µε αργούς ρυθµούς αυτές τις εκπαιδευτικές τάσεις, στην προσπάθειά της να παράσχει εκπαίδευση και σε κατηγορίες ατόµων, που παραδοσιακά αποκλείονταν από το θεσµό και να κατοχυρώσει την ισότητα της πρόσβασης και τη δικαιοσύνη της παροχής για όλα ανεξαιρέτως τα άτοµα. Έτσι, συνεχίζει να υπάρχει έντονα το κλίμα της κοινωνικής ανισότητας και του κοινωνικού αποκλεισμού, με συνέπεια την επιδείνωση των άνισων ευκαιριών.
- Ακόμη, υπάρχει πρόβλημα στην εξειδίκευση των γνώσεων που πολλές φορές δεν έχουν οι εκπαιδευτικοί ώστε να χειριστούν κατάλληλα όλα τα παιδιά.. Οι εκπαιδευτικοί δεν είναι κατάλληλα καταρτισμένοι και νιώθουν ανασφάλεια στον τρόπο χειρισμού της μεικτής τάξης ώστε να εφαρμόσουν τη συμπεριληπτική εκπαίδευση.
- Τέλος ένα εμπόδιο, το οποίο δυσκολεύει την εφαρμογή της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στο χώρο του σχολείου είναι οι στάσεις των εκπαιδευτικών και των διευθυντών του σχολείου. Όταν για παράδειγμα οι διευθυντές είναι αρνητικά προσανατολισμένοι όσον αφορά τους ειδικούς εκπαιδευτικούς, τότε οι ειδικοί εκπαιδευτικοί νιώθουν δυσαρέσκεια και επηρεάζεται η αποτελεσματικότητά τους.
Καταλήγοντας, λοιπόν, θα λέγαµε ότι πέρα από την απλή παροχή ευκαιριών για τοποθέτηση ενός ατόµου µέσα σ’ ένα σύνολο, τα παιδιά µε ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες έχουν κάθε δικαίωµα στις ίδιες εμπειρίες όπως και τα συνοµήλικά τους που δεν αντιμετωπίζουν κάποια δυσκολία. Έχουν δηλαδή ανάγκη αλλά είναι και αναφαίρετο δικαίωµά τους η αλληλεπίδρασή τους µε αυτά τα παιδιά, η παροχή ενσωματωμένων εμπειριών κοινωνικοποίησης.